فوتسال قم از فراز تا فرود

به گزارش پایگاه خبری فوتسال ایران،فوتسال قم که همواره به عنوان یکی از مدعیان پرتوان قهرمانی و حریفی خطرناک برای سایر رقیبان شناخته می شد، در شرایط کنونی به دلیل برخی مشکل ها نتوانسته همانند دهه گذشته ظهور و بروز داشته باشد.
فوتسال قم از فراز تا فرود
نماینده فوتسال قم در لیگ برتر، نه تنها از همان آغاز تشکیل در ارتباط با انتخاب یک نام ‘ثابت’ برای خود با مشکل مواجه بود و تاکنون با نام های متفاوتی در لیگ برتر فوتسال ایران ظاهر شده است، بلکه هر سال شاهد سیر نزولی جایگاه خود در لیگ برتر نیز بوده است.
به عقیده برخی کارشناسان ورزشی، تنزل جایگاه فوتسال قم به اندازه ای مشهود است که تیمی که روزی مدعی قهرمانی و شکست آن به رویایی برای بسیاری از تیم ها تبدیل شده بود، رفته رفته شکست حتی در خانه، برای آن به امر عادی شده است، به گونه ای که در شهریور سالجاری تیم مقاومت البرز با نتیجه ۸ بر ۲ نماینده فوتسال قم را در خانه شکست داد.
به دلیل سابقه و ریشه ای که فوتسال قم در لیگ برتر دارد همیشه سایر مربیان لیگ برتری برای بازی با تیم قم حساب ویژه ای باز می کنند،علاوه بر این، در این تیم تاکنون بازیکنان و مربیان بزرگی نیز فعالیت کرده و شخصیت های بزرگی نیز در راس مدیریت باشگاه آن قرار گرفتند.
بیشترین موفقیت های فوتسال قم را می توان در دوران حضور این تیم به نام’ ارم کیش’ دانست که عنوان هایی مانند’کسب نائب قهرمانی لیگ برتر فوتسال ایران در دوره های ششم، دهم، کسب مقام سومی و کسب مقام قهرمانی جام رمضان تهران’ را کسب کرد.
در تیم فوتسال قم مربیان مانند صادق ورمزیار کاپیتان اسبق تیم فوتبال استقلال تهران، سید مهدی ابطحی از بازیکنان تیم ملی فوتبال ایران، حسین شمس سرمربی سابق تیم ملی فوتسال ایران، امیر شمسایی از مربیان باتجربه لیگ برتر، رضا کردی سرمربی سابق تیم ملی قطر، سید مهدی غیاثی، ابوالفضل ثانی، علیرضا رعدی از مدرسان بین المللی فدراسیون و محسن حسن زاده به عنوان سرمربی فعالیت کردند.
همچنین بازیکنانی مانند وحید شمسایی، مصطفی نظری، مجید لطیفی، علی اصغر حسن زاده، محسن حسن زاده، سید وحید غیاثی، حسین صبوری، محسن آزاد، یوم الله و رضاگلباشی و… حضور داشتند.
تیم فوتسال قم تاکنون با نام هایی مانند فراز، ارم کیش، کیش ایر، ماهان تندیس، صبای قم، فوتسال قم و یاسین پیش رو به میدان رفته است.
آنچه در این گزارش دنبال می شود، ریشه یابی علل تنزل جایگاه فوتسال قم از سال ۱۳۸۰ تاکنون است.
بسیاری از کارشناسان عدم برنامه ریزی مناسب، بی توجهی به زیر ساخت و نگاه های تنگ نظرانه برخی افراد را عاملی دانسته اند که فوتسال قم از حالت اوج خارج شود و اگر این وضعیت ادامه پیدا کند شاید در آینده نه چندان دور، قم نماینده ای در لیگ برتر فوتسال نداشته باشد.

* مدیرکل سابق تربیت بدنی قم و از مربیان بدنساز تیم فوتسال قم در دوره های مختلف گفت: برای موفقیت یک تیم در لیگ برتر فوتسال، پنج عامل مانند برنامه ریزی، نیروی انسانی، زیرساخت، بازیکن و هوادار لازم است.
قدرت الله باقری ادامه داد: اگر بخواهیم فوتسال قم را بر اساس این پنج شاخص آسیب شناسی کنیم، باید بگوییم نماینده فوتسال قم در طول ۱۵ سال گذشته برنامه مدون و بلندمدتی نداشت، تنها در زمانی که این تیم با نام’ صبای قم’ به میدان رفت، برنامه کوتاه مدتی برای این تیم تدوین شده بود که شاید دو ماه داوم داشت.
باقری خاطرنشان کرد: در اکثر سال ها حتی تا چند هفته مانده به آغاز مسابقات به دلیل عدم برنامه ریزی منسجم و بلندمدت شاهد بودیم، باشگاه برنامه مشخصی نداشت، اسپانسر و سرمربی تیم معلوم نبود، گاهی در دقیقه ۹۰ ؛تیم را در اختیار یک مربی قرار می دادند و بر اساس اقتضاء عمل می شد.
وی ادامه داد: باشگاه های فوتسال باید برنامه ریزی بلندمدت داشته باشند تا نتیجه بگیرند، ولی در فوتسال قم شاهد تغییر و تحولات زیادی در عرصه باشگاهی بودیم و در پایان هر فصل، مربیان و بازیکنان همیشه سرگردان هستند.
باقری با اشاره به اهمیت شاخص نیروی انسانی در موفقیت یک باشگاه نیز گفت: تنها زمانی که تیم قم به خوبی ساماندهی شده از زمان خجسته در تیم فراز قم بود و بعد از آن ما آنگونه که باید خوب کار نکردیم و هم بخش دولتی و خصوصی، نیروی انسانی را خوب ساماندهی نکردند.
وی ادامه داد: وقتی تیم از یک طرف برنامه ریزی نداشته باشد و از سوی دیگر نیروی انسانی آن ساماندهی نشده باشد قطعا تابع متغیرهای خاص خواهد بود، اسپانسر که می آید در واقع مالک و صاحب تیم است و می تواند هر کاری را با تیم انجام دهد و این نیاز به تامل دارد.
این استاد دانشگاه یادآورشد: فوتسال قم در عرصه مدیریت باشگاهی به غیر از دوره محمد شفیعی در ارم کیش قم، همیشه با ضعف همراه بوده است، ما در زمان ‘صبای قم’ می توانستیم قهرمان ایران شویم و رکورد گلزنی ایران را شکست دادیم ولی به دلیل عدم رعایت برخی فاکتورها، موفق نشدیم.
باقری اظهار داشت: مالکان ما در تیم ها خوب وارد می شوند ولی خوب عمل نمی کنند، مدیری که بالای سر تیم گذاشته می شود، هم باید سالم باشد و هم فن مدیریت و اداره کردن تیم را بداند، متاسفانه فوتسال قم در این زمینه وحشتناک بود و اثر منفی مدیریت در نتیجه گیری های ضعیف تیم، بالاترین سطح را داشت.
مربی سابق تیم ملی فوتسال ایران خاطرنشان کرد: از نظر مربی نیز ما وضع خوبی نداریم، در لیگ برتر۱۸ تیم و۳۶۰ بازیکن حضور دارند و اگر همه ۳۶۰ بازیکن می توانستند مربی باشند باید ما امروز مربی صادر می کردیم، در حالی که مربی شرایط خاص خود را دارد باید علاوه بر توان فنی در مدیریت، روانشناسی و در شاخص های خاص دیگر نیز بهترین باشد.
باقری خاطرنشان کرد: در فوتسال قم نیز بسیاری از مربی ها با وجودی که نام بزرگی داشتند ولی رزومه کاری مناسبی نداشتند و نتیجه خاصی هم نگرفتند، مربی باید علاوه بر سابقه مفید مربیگری در لیگ، تحصیلات و رزومه ورزشی خوبی داشته باشد و ما در ورزش قم به این مسائل بی توجه بودیم.
وی با اشاره به اهمیت کادر فنی موفق نیز گفت: یک کادر فنی در کمترین شرایط باید بدنساز، روانشناس، پزشک و ماساژر داشته باشد، گاهی یک نفر هم روانشناس و هم نقش مربی را دارد ما این را نداشتیم، در زمانی در بدنسازی ما ۲۴ هفته بازی می کردیم ولی یک کشیدگی ساده هم نداشتیم.
باقری خاطرنشان کرد: در گذشته ما اگر آسیب دیدگی بازیکن هم داشتیم برگرداندن آن نیز کوتاه مدت بود ولی اکنون بازیکنان را به خاطر مصدومیت از دست می دهیم و به این شاخصه هم در فوتسال قم بی توجه بودیم.
باقری بی توجهی به زیرساخت ها را از دیگر عوامل افت فوتسال در قم ذکر کرد و گفت: تیم فوتسال قم بعد از سال ها حضور در لیگ اول ایران، حتی یک سالن اختصاصی هم ندارد که اگر تیم ساعت ۴ بعدازظهر بازی داشته باشد، ناچار نباشد همان روز ساعت ۱۰ تمرین کند.
وی اظهار داشت: بازیکنان از پایه های اصلی هر تیم هستند، ما در قم بازیکنان با استعدادی داریم ولی پشتوانه سازی نمی کنیم، برخی بازیکنان که باید عمر مفید ۱۵ سال داشته باشند تنها سه الی چهار سال دوام می آورند و کیفیت خود را از دست می دهند.
باقری خود رای شدن بازیکنان را ناشی از ضعف مدیریت و عامل تنزل جایگاه تیمی دانست و گفت: برخی بازیکنان به دلیل اینکه خود رای شده بودند، رشد آنها متوقف شد و چون خوب مدیریت نمی شوند وقت کافی برای تمرین نمی گذارند.
وی ادامه داد: اگر ما ساختار و برنامه های خود را درست نکنیم به جایی نمی رسیم اگربهترین مربی را به قم بیاوریم، همانگونه که در یک سال سرمربی تیم فوتسال ایران را به قم آوردیم ولی نتیجه نگرفتیم.
باقری اظهار داشت: در ابتدای اوج فوتسال قم گاهی بیش از دو هزار نفر تماشاگر می آمد، برخی پشت درهای بسته می ماندند ولی کم کم هواداران از نتایج بازی ها اقناع نمی شدند و از نظر روحی و روانی زده شده و خوب استقبال نمی کنند.
وی خاطرنشان کرد: اکنون برخی تماشاگران که وابسته هستند می آیند، ولی کسانی که برای تفریح و لذت می آمدند دیگر حضور پیدا نمی کنند و این از دیگر عوامل رکود فوتسال قم است.
وی ادامه داد: امروز شاهد نوعی تنزل در جایگاه فوتسال قم هستیم که به صورت تدریجی نیز از همان ابتدا آغاز شده است و هر کجا جلو آن را بگیریم به سود فوتسال است، مدیران ما مسلط نیستند و مدیر و مالک مسلط اگر مدیریت داشته باشند تیم ها با حاشیه مواجه نمی شوند..

* سرمربی سابق تیم فوتسال ارم کیش قم نیز گفت: از سال ۸۵ تا امروز در فوتسال قم هستم، سال اول که تیم فوتسال قم به لیگ برتر صعود کرد، به دلیل اینکه ما در کشور و لیگ برتر نامی نداشتیم و بازیکنان ما مطرح نبودند خیلی به نفع ورزش قم شد و اکثر بازیکنان قمی، جذب تیم لیگ برتری شهر خود شدند.
ابوالفضل ثانی ادامه داد: در ابتدای دهه ۸۰، محمد شفیعی تیم را سامان داده و حسین شمس سرمربی تیم ملی را نیز به قم آورده و هدایت تیم را به وی سپرد، از سوی دیگر بازیکنانی مانند وحید شمسایی نیز وارد این تیم شدند و در کنار وی بازیکنان قمی مانند رضا گلباشی، یدالله یوم الله، محسن آزاد و حسن زاده و … بازی می کردند و تجربیات خوبی برای فوتسال قم حاصل شد.
این پیشکسوت فوتسال گفت: چند سال شفیعی با ارم کیش تیم داری کرد، هر سال، چند بازیکن ملی پوش از این تیم ساخته می شدند و این وضعیت تا سال ۸۶ ادامه داشت و آن زمان بنده مربی جوانان ارم کیش شدم، در تیم جوانان بازیکنانی مانند علیرضا وفایی، ابوالقاسم عروجی، محمد دهقان و مسعود ایازی حضور داشتند و همان سال در ۱۸ بازی، بدون باخت قهرمان ایران شدیم.
ثانی خاطرنشان کرد: یک دوره ای نیز مهدی ابطحی به قم آمده و افرادی مانند وحید شمسایی، اصغر حسن زاده، مصطفی نظری، مجید لطیفی چهار ملی پوش نیز در تیم قم بازی می کردند و جوانان قمی در کنار این بازیکنان ساخته شده و هر کدام برای خود یک برند شدند.
وی ادامه داد : متاسفانه ما از سال ۸۵ به بعد در بخش پایه ها و زیرساخت خوب کار نکردیم، بازیکنان قمی را نیز نتوانستیم حفظ و آنها را تقویت کنیم.
این مربی فوتسال بیان داشت: از سال ۸۷ به بعد، چند نفر به جان فوتسال قم افتادند و کاری کردند که برخی بازیکنان از قم خارج و برخی نیز به حاشیه رفتند، آدم های غیر فوتسالی وارد فوتسال شده و ضربات سنگینی نیز وارد کردند.
ثانی بیان داشت: امروز برای جوانان سوال است که چرا از ظرفیت افرادی مانند رضا کردی و امثال وی در قم استفاده نمی شود؟.
وی یادآورشد: ما در پایه های فوتسال بویژه در بخش نونهالان، نوجوانان و جوانان خوب سرمایه گذاری نمی کنیم، کسانی که فوتسال را می فهمند باید در فوتسال قم حضور و به آنها میدان داده شود، سطح فوتسال قم بسیار بالاتر از این حرف هاست.
ثانی گفت: باید از خود سوال کنیم که چرا در زمان تیم ارم کیش بیش از دو هزار نفر تماشاگر به سالن می آمد ولی امروز مردم استقبال نمی کنند؟ فوتسال سرشار از تاکتیک است در فوتسال همه چیز برنامه دارد و باید با علم پیش برود، هر زمان تیم قم با با رابطه اداره شد شاهد نزول آن بودیم، فوتسال باید بر اساس علم و دانش روز اداره شود.

*رئیس سابق کمیته فوتسال هیات فوتبال استان قم نیز در این زمینه می گوید: در فوتسال قم آنگونه که باید در بخش پایه سرمایه گذاری نمی شود، هزینه های تیم قم در مقایسه با سایر تیم های لیگ برتری بسیار اندک است.
ابراهیم نیکوگفتار ادامه داد: تعدادی از بازیکنان با انگیزه و پرظرفیت قم به دلیل مشکلات مالی و برخی مسائل دیگر از استان خارج شده و در تیم های دیگر بازی می کنند، اگر همین بازیکنان را در قم نگه دارند پتانسیل آن را دارند که فوتسال قم را دوباره مطرح کنند.
وی ادامه داد: هر زمان تیم در اوج باشد جذابیت نیز بالا می رود، خارج شدن بازیکنان کلیدی از قم از کیفیت بازی های تیم نیز کاسته است.
نیکوگفتار همچنین گفت: گاهی رقابت های داخلی نیز به فوتسال قم ضربه می زند، فوتسال به یک مدیریت واحد نیاز دارد و باید از محلی به صورت برنامه ریزی شده و مدون حمایت شود، برای بلندمدت نیز برنامه داشته باشد.

*حسین گنجیان از مربیان سابق تیم فوتسال قم نیز در این زمینه گفت: ضعف فوتسال قم به دلیل تغییرات سریع مدیریت و عدم ثبات باشگاهی است.
وی ادامه داد: در برخی استان ها، یک باشگاه برنامه های بلند مدت، کوتاه مدت و میان مدت دارد ولی در قم هر سال، نام باشگاه و مالک تیم تغییر می کند و این عدم ثبات به ضرر فوتسال قم است.
گنجیان خاطرنشان کرد: باید پشتوانه سازی برای تیم های پایه داشته باشیم، تیم های لیگ برتری باید در همه رده های سنی تیم داشته باشند و آکادمی فوتسال داشته باشیم، این دو مورد از موارد مهمی است، استان های دیگر کار می کنند و ما عقب می افتیم.
وی یادآورشد: امروز استان های اصفهان، خوزستان و مازندران در لیگ های مختلف کار می کنند ما نباید از قافله عقل بیفتیم، تیم های بزرگ ما در لیگ برتر در رده های پایین سرمایه گذاری نکردند.

* مدیر عامل تیم فوتسال فراز قم نیز در این زمینه گفت: متاسفانه برخی بی تدبیری های مدیران ورزشی قم باعث شده که فوتسال قم نتواند آن جایگاه واقعی و مطلوب خود را حفظ کند.
علی جورابچی ادامه داد: زمانی بازی های تیم فوتسال قم لرزه بر اندام حریفان می انداخت ولی نتوانستیم آن وضعیت را حفظ کنیم، برخی حمایت نکردند، عده ای هم سنگ اندازی کرده و به همین دلیل فوتسال قم با آن عظمت نتوانست یک قهرمانی در لیگ برتر کسب کند.
وی گفت: مدیریت ورزشی همیشه عامل افت یا تقویت فوتسال است، سازمان تربیت بدنی باید از تیم ها حمایت و مدیریت کند ولی در قم این اتفاق نیفتاده است.

*مدیر رسانه ای تیم فوتسال یاسین پیش رو قم در لیگ برتر نیز در این زمینه گفت: آنچه بیش از هر چیز باعث آسیب رساندن و تنزل جایگاه تیم فوتسال قم در چند سال اخیر شده مسائل حاشیه ای بود.
جعفر عابدی ادامه داد: متاسفانه این مسائل حاشیه ای نیز بیشتر از درون تیم و استان ایجاد شده است.
وی که سابقه مدیر رسانه ای تیم فوتسال ماهان تندیس قم در لیگ برتر فوتسال را دارد، افزود: ورود اسپانسرهای بخش خصوصی به عرصه فوتسال نیز در افت این رشته ورزشی نقش داشته است، با توجه به عدم شناخت این حامیان مالی از فضای فوتسال و عدم تجربه در امر مدیریت، دچار برخی از انتخاب های بد در حوزه بازیکن، مربی و سایر امور مدیریتی شدند که این انتخاب های اشتباه، منجر به ایجاد مسائل حاشیه ای شده است.
عابدی، کوچ بازیکنان و نخبگان استان قم به سایر تیم ها را از دیگر عواملی ذکر کرد که به گفته وی باعث افت فوتسال قم شده است.
مدیر رسانه ای تیم فوتسال یاسین پیش رو قم در لیگ برتر فوتسال خاطرنشان کرد: فوتسال قم از نظر فنی و وجود استعدادهای خوب در کشور بی نظیر است و اگر مدیریت حاکم بر فوتسال قم بتواند این مسائل حاشیه ای و مالی را مدیریت کند شک نکنید که فوتسال قم می تواند بر بام فوتسال کشور قرار گیرد.

منبع:ایرنا